Brać na klatę

Meaning:

Lit. “to take on the chest” which figuratively means to take responsibility, take over some difficult or inconvenient task, especially if multiple people could take over but only one of them volunteers. This colloquial expression stems from the most common bench press exercise in which you are able to “take on” a specific weight attached to barbells. In Poland’s gyms you can quite often hear that somebody “bierze na klatę 120” which means he is able to do bench pressing with 120 kilograms on the bar. A similar expression “przyjąć na klatę” is used to describe trapping ball with chest in football.

Examples:

Jeżeli dobrze się orientuję, to dyrektor sportowy nie ma mocy prawnej do wręczania wypowiedzenia trenerowi, tylko zarząd. Więc to zarząd wziął na klatę decyzję kadrową, a co za tym poszło brak awansu.

Uważam, że jak popełniłeś gafę i dostajesz zdjęcie, to weź to na klatę, a nie obwinia się wszystkich na około, że rozdają mandaty, a samemu się nie patrzy na siebie że się zasuwa.

Wszyscy popełniamy błędy, ale nie wszyscy potrafimy ich konsekwencje brać na klatę. Charakter się ma, albo nie.

Kowal zawinił, Cygana powiesili

Meaning:

Lit. “it’s the blacksmith who’s guilty, but they hung the Gypsy”. You use this expression to point at an injustice and suggest that a person or an institution with more power (social, financial or political) got away with their wrongdoing while another actor with much less influence took the blame and was punished.

The source of this saying is obviously with an important role wealthy smiths have played in rural Poland while travelling Roma traditionally being outcasts and blamed for whatever crime happened while they were around.

Examples:

Kowal zawinił, Cygana powiesili. Anonimowy internauta złośliwie i nieprzychylnie skomentował działania burmistrza miasta pod Tarnowem. Były już burmistrz domyślił się, że dlatego przegrał wybory i zażądał odszkodowania – nie od internauty, a od właściciela bloga, na którym znalazł się wpis.

Kowal zawinił, Cygana powiesili. Sprzedawca ma być karany za grzechy klienta?

Ani medialnym dawcom, ani ministerialnym wykonawcom „zlecenia na ONR” nie przeszkadza, że nic się tu kupy nie trzyma – ani logika prawna (kowal zawinił, Cygana powiesili), ani logika języka („neonazim” implikuje wcześniejsze istnienie jakiegoś polskiego „retro” albo „paleonazizmu”), ani fakty historyczne (akurat najwybitniejszy lider ONR ś.p. Jan Mosdorf zginął w Auschwitz).

Tu leży pies pogrzebany

Meaning:

Lit. “that’s where the dog lies buried” which seems to have been adopted from German and is present in multiple other, not only slavic or germanic languages. It’s used to point at the cause or the focal point of whatever is being discussed. Quite often one of people in a discussion jumps in with this expression as soon as he or she hears about whatever seems to be a key factor. It  therefore also serves to stress one’s own opinion.

Examples:

Tu leży pies pogrzebany? Dwa dni i dwie nagłe dymisje w Ministerstwie Zdrowia. Z informacji GW wynika, że prokuratura ma zeznania obciążające Szumowskiego i Cieszyńskiego.

I tu leży pies pogrzebany zwinnego przywództwa. Agile wcale nie wymaga od Ciebie, żebyś stał z boku, nic nie robił i wszystkiemu biernie się przyglądał. To bardzo zła strategia. W zwinnym przywództwie chodzi o to, żebyś umiał się wycofać. Tak, wiem. Różnica między wycofaniem się, a nicnierobieniem jest bardzo subtelna.

Wobec filmu „Captain Marvel” były dość duże oczekiwania. Przede wszystkim MCU wprowadza jedną z najpotężniejszych postaci, która ma mieć realną szansę przeciwstawienia się Thanosowi. Z drugiej zaś strony film kreuje się na coś, co ma być tym dla kobiet, czym „Black Panther” dla czarnoskórych widzów. I może tu leży pies pogrzebany, że za bardzo skupiono się na przedstawieniu silnej płci pięknej, a za mało na całej reszcie.

Wino marki wino

Meaning:

Lit. “the Wine brand of wine” meant ironically. The expression comes from this product that has been the weapon of choice of winos in communist Poland. After the collapse of the system, various brands of fruit wine remained their favourites and quite often also source of first serious hangovers for Polish teenagers. The original “brand” is no longer available but hundreds of local variants have blossomed in the meantime, some of them gaining cult following. What they have in common is: a) all being produced out of fruits, mainly apples b) alcohol volume of around 18% c) contain high levels of sulphur.

Examples:

Troche przypraw bylo za dużo w marynacie i bryzol smakował trochę ziołowo, ale zjeść można. Przy takim obiedzie to i nawet wino marki wino smakuje wyśmienicie.

Sikacze klasy “wino marki wino” w ładnych butelkach to właśnie bałkański standard.

Wina tanie są z nami od dawna. Smaczne, polskie wino nie kosztuje dużo a wręcz zaskakująco mało. Wina te występują pod różnymi nazwami m.in. jabol, pryta, siara, wino marki wino, patykiem pisane i wiele innych. Nazwy wina też są różne, m.in. Komandos, Byk, Keleris, Jabłuszko Sandomierskie, Granat i itd.

Synonyms:

jabol, mózgojeb, bełt, alpaga, tanie wino

Wyjść po angielsku

Meaning:

Lit. “to leave in an English manner/take an English leave”. Which is used to describe people leaving a party without saying a proper “goodbye” and in case of old-fashioned folk, drinking a goodbye vodka shot (“strzemienny”). Such a behaviour is not well liked by partygoers, but in every group of good friends there is at least one who prefers to vanish in the night while the others are busy dancing, drinking or talking. Mention this to a German and he or she will reply: “das ist doch polnischer Abgang” as in Germany you call this a Polish manner. There are probably more variants in other countries.

Example:

Wychodząc po angielsku wychodzimy po prostu nie żegnając się z nikim i nie informując nikogo o naszym zamiarze. Intencją jest nie zawracanie innym głowy i nie przerywanie zabawy naszym wcześniejszym opuszczaniem towarzystwa.

Moi rodzice poczuli się urażeni, kiedy jeden z moich dawnych chłopaków wyszedł po angielsku podczas ich rocznicy ślubu.

W czasie pracy nad książką często słyszałem opowieści, że podczas balang, a było ich przecież w środowisko muzycznym bardzo dużo, Ciechowski zawsze wiedział, kiedy powiedzieć stop, wychodził po angielsku, i już. Nigdy nie przekraczał granic.